بررسی عوامل انسجام در متن کتاب های فارسی مقطع راهنمایی

thesis
abstract

در این تحقیق سعی شده است با استفاده از نظریه نقش گرای هلیدی در بخش انسجام ملاکی علمی برای بررسی پدیده انسجام در متن کتاب های درسی فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی به دست داده شود. با توجه به اهمیت انسجام در تشکیل متن و همچنین اهمیت «متن» در آموزش و پرورش، عوامل انسجام در کتاب های فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی بررسی می شود. اگر نشانه های انسجام در متنی کم باشد و یا بیش از اندازه طبیعی باشد، خواننده در درک آن دچار مشکل خواهد شد.با توجه به اینکه دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی با متون مختلفی سروکار دارند و با توجه به اهمیت درک این متون توسط دانش آموزان، بررسی پدیده انسجام در متن کتاب های درسی دانش آموزان یک ضرورت خواهد بود چراکه با تعیین بسامد و توزیع این عوامل در متن کتاب های درسی دانش آموزان در سال های مختلف تحصیلی، می توان به کمیتی دست یافت و بر اساس آن به رفع مشکل یا بهبود کتاب های درسی اقدام کرد. انسجام مفهومی است که به اتصال و پیوستگی بین جملات یک متن اشاره دارد و بافتار باعث این اتصال و پیوستگی می شود. هلیدی عواملی را در خلق بافتار برمی شمرد: انسجام دستوری(ارجاع، حذف، جانشینی، ربط) و انسجام واژگانی(تکرار و باهم آیی). عامل ارجاع از طریق ضمیر در متن طی دو فرآیند جانشینی و همنشینی به جای مرجع خود می نشیند و باعث انسجام متن می شود. عامل حذف از طریق رجوع عامل حذف شده به عامل موجود در متن شکل می گیرد. عامل ربط با ربط دادن دو جمله به هم باعث انسجام متن می شود. عامل انسجام واژگانی نیز از طریق مولف? معنایی مشترک در واژه هایی که در یک حوزه قرار دارند عمل می کند. در این تحقیق با توجه به یافته های نظری و با طراحی جداولی به بررسی عوامل انسجام در متن کتاب های درسی فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی پرداخته و نتایج بدست آمده با عوامل انسجام در کتاب های داستانی در همان مقطع سنی مقایسه شده است. در انتها توزیع و بسامد وقوع هریک از عوامل انسجام بدست آمده و مقایسه شده است. نتیجه اینکه هم در متن کتاب های درسی هر سه مقطع راهنمایی و هم در متن های داستانی انسجام واژگانی، سپس دستوری و در انتها عامل ربط بیشترین بسامد وقوع را داشته است. اما توزیع این عوامل متفاوت بوده است؛ به این ترتیب که در سه مقطع راهنمایی ابتدا باهم آیی سپس تکرار عین واوه بیشترین بسامد وقوع را داشته است و سایر عوامل انسجام به طور نسبی پراکنده شده اند. ولی در متن های داستانی عامل باهم آیی سپس ارجاع شخصی بیشترین بسامد وقوع را داشته است و سایر عوامل نیز به طور نسبی پراکنده شده اند.

similar resources

نقش عوامل ربط غیرزمانی در انسجام متن

حروف ربط از عوامل مهم انسجام متن در زبان فارسی و به‌طورکلی، همه زبان‌ها به‌شمار می‌روند؛ چه میان جمله‌های متن پیوند برقرار می‌کنند و آن‌ها را به‌ یکدیگر مرتبط می‌سازند؛ لیک عناصر دیگری نیز مانند قید و گروه حرف اضافه‌ای به‌عنوان عامل ربط در متن فعال‌اند که عملکرد همه آن‌ها همانند عملکرد حروف ربط است. این عوامل بخش کوچکی از عواملی است که جمله‌های متن را به یکدیگر پیوند می‌زند. این عوامل را از دید...

full text

بررسی تصویر زن در کتاب های فارسی راهنمایی و دبیرستان

امروزه آموزش و پرورش، به منزلة یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی ـ تربیتی، نقش بسیار برجسته و بی بدیلی در امر فراگیری، بهبود، و ارتقای شاخص های اخلاقی، فرهنگی، و تربیتی دارد. این نهاد، با تهیۀ محتوا، روش، و ابزار مناسب، می تواند باعث تکامل و تعالی جامعه و متضمن آینده ای روشن و امید بخش باشد. در پژوهش پیش رو، با هدف بررسی سیمای زن در کتاب های فارسی دوره های راهنمایی و دبیرستان، پارامترهایی نظیر تص...

full text

بازتولید نقش های جنسیتی در کتاب های فارسی مقطع ابتدایی

چکیده: در سالیان اخیر، تغییراتی مهم در تدوین کتاب‏ها‏ی درسی صورت پذیرفته و محتوای آن ها بازنگری شده است. تحقیق حاضر، شیوه ی بازتولید نقش های جنسیتی در محتوای کتاب‏های فارسی دوره ی دبستان را مطالعه می کند. به همین منظور، محتوای کتاب‏ها‏ در چهار مؤلفه ی تصاویر، خویشاوندان، والدین و نقش های شغلی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مطالعه شده است. یافته ها نشان می‏دهد که تصاویر جنس مذکر به وضوح بیشتر ا...

full text

نقش مجاز در انسجام دستوری متن

مقالة حاضر می‌کوشد تا نشان دهد مجاز فراتر از جایگزینی صِرف واژه‏ها در انسجام متن نقش‏آفرینی می‏کند؛ بنابراین در این مقاله مجاز پدیده‏ای مفهومی و مربوط به شناخت و نه مربوط به زبان تلقی می‌شود. چرا که به باور ما مجاز با ایجاد تعامل بین سه گسترۀ شناخت‏شناسی، هستی‏شناسی و زبان‏شناسی، انسجام متنی را رقم می‏زند. این امر خاصِ زبان ادبی نیست، بلکه در زبان روزمره هم شاهد آن هستیم. برای اثبات چنین مدعایی ن...

full text

انسجام متن تعاریف در کتابهای درسی دانشگاهی

«تعریف» اصطلاحات و واژه‌ها بخش اساسی و جدایی‌ناپذیر کتاب درسی دانشگاهی است و منبعی است برای یادگیری. این جستار تلاشی است در جهت کاربرد مفاهیم زبان‌شناسی متن و نظریة نقش‌گرای هلیدی در توصیف «تعریف» که سنتاً با رویکردهای منطقی و فلسفی بررسی شده است. نگارندگان در پی آن هستند با آسیب‌شناسی نمونه‌ای از تعاریف مندرج در کتابهای درسی دانشگاهی، بابی را برای نقد و ارزیابی روشمند این مقوله بگشایند.این مقال...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده زبانهای خارجی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023